Τι είναι η επιληψία;
Η επιληψία σκύλου είναι μια χρόνια πάθηση που προκαλεί επαναλαμβανόμενες επιληπτικές κρίσεις. Οι κρίσεις μπορούν να περιγραφούν και με άλλους όρους. Η επιληψία είναι η πιο κοινή χρόνια νευρολογική διαταραχή σε σκύλους.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, η επιληψια επηρεάζει περίπου 1 στα 130 σκυλιά. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η επιληψία θεωρείται μια δια βίου ασθένεια.
Τι συμβαίνει κατά την διάρκεια μιας κρίσης;
Μπορούμε να περιγράψουμε μια κρίση ως την ανώμαλη ηλεκτρική δραστηριότητα στον εγκέφαλο που οδηγεί σε περίεργες αλλαγές τόσο στην συμπεριφορά, όσο και την κίνηση του σκύλου.
Ποια είναι τα σημάδια της επιληψίας;
Ο κτηνίατρος μπορεί να διαγνώσει την επιληψία μετά από δυο επιληπτικές κρίσεις που δεν απέχουν παραπάνω από 24 ώρες. Βέβαια, μπορεί να είναι δύσκολο ο κτηνίατρος να βρει έντονες διαφορές μεταξύ επιληπτικής κρίσης και άλλων προβλημάτων υγείας.
Καλό θα ήταν να μπορείτε να περιγράψετε περιληπτικά το συμβάν ή ακόμα καλύτερα να έχετε ένα βίντεο. Αυτό θα βοηθήσει στην διάγνωση.
Χαρακτηριστικά των κρίσεων
Τα τρία κύρια χαρακτηριστικά των επιληπτικών κρίσεων είναι:
- Απώλεια ελέγχου. Συχνά παρατηρούνται σπασμοί – τρέμουλο και συσπάσεις μυών
- Ακανόνιστες κινήσεις που ξεκινούν και τελειώνουν πολύ ξαφνικά
- Παρόμοιες κινήσεις – επιθέσεις που επαναλαμβάνονται στο ίδιο μοτίβο
Διαφορετικοί τύποι επιληπτικών κρίσεων
Υπάρχουν διάφοροι τύποι επιληπτικών κρίσεων, αλλά η κάθε μία επηρεάζει διαφορετικά τον σκύλο. Μερικοί σκύλοι έχουν περισσότερους από έναν τύπους επιληπτικών κρίσεων.
Στα περισσότερα σκυλιά οι επιληπτικές συμβαίνουν:
- Ξαφνικά χωρίς προειδοποίηση
- Διαρκούν λίγο χρόνο (συχνά μόνο λίγα δευτερόλεπτα ή λεπτά)
- Σταματάνε μόνες τους
Μπορεί να συμβούν μικροτραυματισμοί κατά τη διάρκεια των επιληπτικών κρίσεων, αλλά τα περισσότερα σκυλιά δεν τραυματίζονται και δεν χρειάζεται να πάτε το σκυλί σας στον κτηνίατρο. Καλού κακού, όμως, μην έχετε αιχμηρά αντικείμενα, κοντά του, ειδικά αν ο σκύλος είναι μόνος στο σπίτι και πάθει επιληπτική κρίση.
Οι τύποι των επιληπτικών κρίσεων:
Εστιακές κρίσεις: (Συσπάσεις, λιποθυμικές τάσεις, σιελόρροια, αλλαγές συμπεριφοράς):
Οι εστιακές κρίσεις συμβαίνουν στο μισό τμήμα του εγκεφάλου και αφορούν σε μια συγκεκριμένη περιοχή. Το πως θα εξελιχθούν αυτές οι κρίσεις εξαρτάται από το σημείο του εγκεφάλου και από τη λειτουργία αυτού του σημείου. Οι εστιακές επιληπτικές κρίσεις μπορεί να εμφανιστούν ως:
- Επεισοδιακές κινήσεις – συσπάσεις του προσώπου, ρυθμικό βλεφάρισμα των ματιών, κούνημα του κεφαλιού ή επαναλαμβανόμενες μυϊκές συσπάσεις ενός άκρου
- Αυτόνομα σημάδια (που προκύπτουν από το αυτόνομο νευρικό σύστημα) – υπερβολική σιελόρροια, έμετος, διεσταλμένες κόρες
- Σημάδια συμπεριφοράς (επεισοδιακές αλλαγές στη συμπεριφορά των σκύλων) – ανησυχία, άγχος, αναζήτηση προσοχής, ανεξήγητη συμπεριφορά φόβου
Γενικευμένες επιληπτικές κρίσεις:
Αυτές οι κρίσεις ξεκινούν και από τις δύο πλευρές του εγκεφάλου. Μπορούν να εμφανιστούν μόνες τους ή να ξεκινήσουν από μία εστιακή κρίση που θα εξελιχθεί σε γενικευμένη.
Στις περισσότερες περιπτώσεις γενικευμένων επιληπτικών κρίσεων, ο σκύλος χάνει τη συνείδησή του και μπορεί να εμφανίσει σιελόρροια, ούρηση και αφόδευση. Η ανώμαλη κίνηση μπορεί να εμφανιστεί και στις δύο πλευρές του σώματος.
Οι πτυχές των γενικευμένων επιληπτικών κρίσεων συχνά ονομάζονται τονωτικές, κλωνικές, τονωτικές-κλωνικές και μυοκλονικές.
- Τονωτικές: αύξηση της συστολής των μυών (σκλήρυνση) που διαρκεί από δευτερόλεπτα έως λεπτά
- Κλωνικές: ακούσιες ταχείες και ρυθμικές συσπάσεις των μυών
- Τονωτικές – κλωνικές: μια σειρά αντιδράσεων της τονωτικής φάσης που ακολουθείται από τη κλωνική φάση
- Μυοκλωνικές: σποραδικές κινήσεις που συνήθως συμβαίνουν και στις δύο πλευρές του σώματος
Οι γενικευμένες επιληπτικές κρίσεις μπορεί, επίσης, να είναι μη σπασμωδικές, όπως οι ατονικές κρίσεις (που ονομάζονται και κρίσεις πτώσης), οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα μια ξαφνική και γενική απώλεια μυϊκού τόνου που συνήθως προκαλεί την κατάρρευση του σκύλου.
Η εστιακή κρίση που εξελίσσεται σε μια γενικευμένη κρίση:
Αυτό συμβαίνει όταν η γενικευμένη κρίση προκύπτει από την εστιακή και πρόκειται για τον πιο κοινό τύπο επιληψίας σκύλου. Η εστιακή κρίση διαρκεί πολύ λίγο (λίγα δευτερόλεπτα έως λεπτά) και η γενικευμένη κρίση έρχεται αμέσως.
Η εστιακή κρίση μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστεί λόγω της σύντομης φύσης της, οπότε κρίνεται αναγκαίο να ενημερώσετε τον κτηνίατρο για ό,τι συνέβη πριν τις συσπάσεις, για να μπορέσει να προσδιοριστεί το είδος της επιληπτικής κρίσης.
Τι προκαλεί την επιληψία σκύλου;
Πολλοί παράγοντες, αλλά και υποκείμενες ασθένειες μπορούν να προκαλέσουν κρίσεις που οδηγούν σε επιληπτικές κρίσεις. Γενικά, η επιληψία μπορεί να κατηγοριοποιηθεί σε «δομική» (όταν στον εγκέφαλο ταυτοποιείται κάποιο υποκείμενο νόσημα) ή σε «ιδιοπαθή» (όταν δεν υπάρχει υποκείμενο νόσημα στον εγκέφαλο, αλλά η κρίση μπορεί να οφείλεται σε κάποια γενετική προδιάθεση ή σε άγνωστη αιτία).
Ιδιοπαθή επιληψία (άγνωστη αιτία):
Επηρεάζει νεαρούς και σκύλους μεσαίας ηλικίας ( 6 μηνών – 6 ετών) και δεν υπάρχει κάποια υποκείμενη αιτία των επαναλαμβανόμενων επιληπτικών κρίσεων. Επίσης, θεωρείται ότι οφείλεται σε συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.
Μάλιστα, ορισμένες φυλές έχουν μεγαλύτερη προδιάθεση στην ιδιοπαθή επιληψία από άλλες. Οι γενεαλογικές μελέτες έχουν δείξει ότι η κληρονομικότητα παίζει σημαντικό ρόλο σε ορισμένους τύπους επιληψίας για κάποιες ράτσες σκύλων.
Για τη διάγνωση της ιδιοπαθούς επιληψίας πρώτα πρέπει να αποκλειστούν οι γνωστές αιτίες, όπως ορισμένες ασθένειες. Το ιατρικό ιστορικό, οι εργαστηριακές και οι νευρολογικές εξετάσεις θα βοηθήσουν στην διάγνωση.
Ο κτηνίατρος μπορεί να συστήσει περαιτέρω εξετάσεις, όπως απεικόνιση του εγκεφάλου με χρήση μαγνητικής τομογραφίας και ανάλυση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού του σκύλου σας, για να εντοπίσει ανωμαλίες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν τις επιληπτικές κρίσεις.
Δομική επιληψία (προκαλείται στον εγκέφαλο από γνωστή αιτία):
Η δομική επιληψία προκαλείται από κάποια υποκείμενη αιτία στον εγκέφαλο. Αυτό περιλαμβάνει: αιμορραγία, φλεγμονή, λοίμωξη, τραύμα, αναπτυξιακά προβλήματα, όγκο του εγκεφάλου, εκφυλιστικές εγκεφαλικές παθήσεις και απόφραξη.
Αυτά μπορεί να επιβεβαιωθούν με μαγνητική τομογραφία ή ανάλυση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού. Εκτός από αυτές τις δομικές αιτίες, οι μεταβολικές διαταραχές του εγκεφάλου μπορούν να οδηγήσουν σε αλλαγή στη δομή του και εκφυλισμό των νευρώνων.
Για παράδειγμα, η νόσος Lafora – επηρεάζει τα Dachshunds, τα Basset Hounds και τα Beagles – είναι αποτέλεσμα γονιδιακού ελαττώματος που οδηγεί στην ασθένεια κατά την οποία τα κύτταρα προσβάλλονται από τοξική ουσία αλλάζοντας τη δομή του εγκεφάλου και προκαλώντας επιληπτικές κρίσεις.
Αντιδραστική κρίση (προσωρινές αλλαγές στον εγκέφαλο):
Εμφανίζεται ως αποτέλεσμα ενός προσωρινού προβλήματος στην λειτουργία του εγκεφάλου. Μπορεί να οφείλεται σε μεταβολικές αλλαγές ή δηλητηρίαση. Φυσικά, η κατάσταση είναι αναστρέψιμη, εφόσον έχει αντιμετωπιστεί η αιτία του προβλήματος.
Τι μπορεί να προκαλέσει την επιληψία σκύλου;
Ορισμένα σκυλιά μπορεί να έχουν κάποια εναύσματα που προκαλούν τις κρίσεις, ενώ άλλα όχι. Τα σημάδια και το τι τις προκαλεί μπορεί να διαφέρει από σκύλο σε σκύλο.
Οι κοινές αιτίες μιας κρίσης μπορεί να είναι:
- Κούραση
- Έλλειψη ύπνου
- Στρες
- Απουσία φαρμακευτικής αγωγής
Τις περισσότερες φορες, το άγχος είναι το έναυσμα μιας επιληπτικής κρίσης και μπορεί να οφείλεται σε διάφορες καταστάσεις, όπως αλλαγές στο περιβάλλον, στη ρουτίνα, βόλτες με το αυτοκίνητο, καταιγίδες, επίσκεψη στον κτηνίατρο.
Ορισμένοι ιδιοκτήτες θεωρούν ένοχα και μερικά τρόφιμα ή φάρμακα. Διατηρήστε ένα ημερολόγιο καταγραφής για να εντοπίσετε την αιτία πιο εύκολα.
Τι πρέπει να κάνω εάν ο σκύλος μου έχει κρίση;
- Να μείνετε ήρεμοι
- Οι περισσότερες κρίσεις είναι σύντομες και τα σκυλιά δεν τις αντιλαμβάνονται
- Τα επιληπτικά σκυλιά δεν υποφέρουν κατά την διάρκεια της κρίσης ακόμα κι αν φαίνονται βίαια
- Τα κατοικίδια πρέπει να είναι ασφαλή όταν τους πιάνει κρίση και να βρίσκονται μακριά από τον δρόμο
- Απομακρύνετε έπιπλα και αχμηρά αντικείμενα, όταν τους πιάνει επιληπτική κρίση, για να μη τραυματιστούν
- Μην βάλετε τίποτα στο στόμα του σκύλου σας, ούτε τα χέρια σας.
- Ο κτηνίατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει «επείγουσα φαρμακευτική αγωγή», για να μειώσει τη διάρκεια ενός επιληπτικού επεισοδίου
Παρατηρώντας την κρίση του σκύλου μου
Οι περισσότερες κρίσεις διαρκούν ένα με δύο λεπτά, αλλά καλό θα ήταν να χρονομετρήσετε τη διάρκεια τους και να καταγράψετε τα σημάδια πριν την κρίση.
Πως ήταν τα πρώτα σημάδια; Ποια πλευρά του σώματος επηρεάσθηκε πρώτη; Τι είδους κινήσεις παρουσίασε; Έχει ο σκύλος τρέμουλο; Μήπως μασουλάει ή δαγκώνει πράγματα; Αυτές τις πληροφορίες μπορείτε να τις κρατήσετε σε ένα σημειωματάριο, γιατί θα είναι πολύ χρήσιμες πληροφορίες για τον κτηνίατρο.
Διάρκεια, συχνότητα και σοβαρότητα των επιληπτικών κρίσεων
Η συχνότητα των επιληπτικών κρίσεων διαφέρει από σκύλο σε σκύλο, αλλά και μεμονωμένα κατά την διάρκεια της ζωής του σκύλου. Είναι σημαντικό να παρακολουθείτε εάν και κατά πόσο λειτουργεί η θεραπεία. Εάν χρειαστεί, ο κτηνίατρος μπορεί να σας αλλάξει την θεραπεία.
Μερικά σκυλιά βιώνουν κρίσεις εντός μικρών χρονικών διαστημάτων, επιληπτικές κρίσεις μεγάλης διάρκειας ή κρίσεις που διαδέχονται η μία την άλλη χωρίς ο σκύλος να επανέρχεται στο φυσιολογικό. Αυτού του είδους οι κρίσεις υποβάλλουν σε ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο την υγεία του σκύλου σας και μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή του.
Επιληπτικές κρίσεις (δύο ή περισσότερες κρίσεις σε 24 ώρες):
Πρόκειται για μια ομάδα επιληπτικών κρίσεων που εμφανίζονται δύο ή περισσότερες φορές εντός 24ωρου. Αυτές οι κρίσεις εμφανίζονται στους περισσότερους σκύλους με ιδιοπαθή επιληψία.
Ορισμένες φυλές σκύλων μπορεί να είναι πιο επιρρεπείς σε αυτές τις κρίσεις, όπως ο Γερμανικός Ποιμενικός, το Μπόρντερ Κόλεϊ, το Μπόξερ, το Καβαλιέρ Κινγκ Τσαρλς Σπάνιελ, το Σταφορντσάιρ Μπουλ Τεριέ και το Λαμπραντόρ Ριτρίβερ.
Εάν ο σκύλος σας έχει συχνές επιληπτικές κρίσεις, ο κτηνίατρος μπορεί να χορηγήσει ένα φάρμακο έκτακτης ανάγκης για το σπίτι. Αυτά τα φάρμακα συνταγογραφουνται στις περιπτώσεις που ο σκύλος βιώνει μια σειρά από επιληπτικές κρίσεις. Τα φάρμακα θα σταματήσουν την κρίση και θα αποτρέψουν την εμφάνιση περισσότερων.
Κατά την διάρκεια μιας κρίσης μην προσπαθήσετε να βάλετε τίποτα στο στόμα του σκύλου.
Οι κρίσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν στο σπίτι με μια σειρά από φάρμακα, όμως είναι καλύτερο να συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας. Επίσης, μπορεί να χρειαστεί να αλλάξει η θεραπεία του σκύλου, για να αποφευχθούν οι συνεχόμενες κρίσεις.
Status epilepticus:
Οι κρίσεις αυτές χωρίζονται σε:
- Μία κρίση που διαρκεί πάνω από 5 λεπτά
- Δύο ή περισσότερες μεμονωμένες κρίσεις, μεταξύ των οποίων ο σκύλος δεν ανακτά την συνείδησή του
Σε αυτές τις περιπτώσεις, η θεραπεία είναι απαραίτητη, καθώς μπορεί να δημιουργηθεί κάποια νευρολογική βλάβη ή ακόμη και να επέλθει θάνατος.
Εάν ο σκύλος σας πάθει τη συγκεκριμένη κρίση, επικοινωνήστε άμεσα με τον κτηνίατρο. Η επείγουσα θεραπεία περιλαμβάνει υψηλές δόσεις φαρμάκων για να σταματήσουν οι κρίσεις και να ελαχιστοποιηθεί η ζημιά στον εγκέφαλο και το σώμα.
Παρόλο που οι επιληπτικές κρίσεις είναι δυσάρεστες, πρέπει να προσπαθείτε πάντα να παραμένετε ήρεμοι από την αρχή μέχρι τη λήξη της. Έτσι, θα καταλάβετε πόσο διαρκεί για να ενημερώσετε πλήρως τον κτηνίατρό σας.
Διαβάστε στο Dogtime: Τι κάνω αν ο σκύλος μου έφαγε σοκολάτα;
Μπορεί να θεραπευτεί η επιληψία σκύλου και ποιες επιλογές θεραπείας είναι διαθέσιμες;
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η επιληψία σε σκύλους δεν μπορεί να θεραπευτεί. Μερικά αντιεπιληπτικά φάρμακα βοηθούν τον σκύλο να παραμείνει χωρίς επιληπτικές κρίσεις και χωρίς να παρουσιάσει παρενέργειες από την αγωγή. Αυτό όμως επιτυγχάνεται μόνο στο 15 – 30 % των σκύλων.
Ο στόχος της φαρμακευτικής αγωγής είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής του σκύλου σας μέσω της ελαχιστοποίησης των κρίσεων. Τέλος, τα φάρμακα που επιλέγονται δεν πρέπει να προκαλούν άλλες σοβαρές παρενέργειες.
Αντιεπιληπτική θεραπεία
Εάν ο κτηνίατρος χορηγήσει στον σκύλο αντιεπιληπτική θεραπεία, ενημερωθείτε πλήρως για την σημασία της. Ο κτηνίατρος θα προχωρήσει σε θεραπεία και συχνούς ελέγχους, ώστε να παρακολουθήσει τις ανεπιθύμητες παρενέργειες της ιδιοπαθούς επιληψίας ή του φαρμάκου.
Η θεραπεία θα συνεχιστεί επ’ αόριστον με συχνούς ελέγχους και εξετάσεις αίματος, για να εξασφαλιστεί η σωστή δοσολογία, η αποτελεσματικότητα και η αντιμετώπιση τυχόν παρενεργειών.
Μείνετε συνεπείς
Είναι πολύ σημαντικό να:
- δίνετε στο κατοικίδιό σας τα φάρμακά του την ίδια ώρα κάθε μέρα
- δίνετε τη σωστή δοσολογία του φαρμάκου
- συνεχίσετε τη θεραπεία του και να μην σταματήσετε χωρίς να συζητήσετε πρώτα με τον κτηνίατρό σας
Ποια αντιεπιληπτικά φάρμακα θα παίρνει ο σκύλος μου;
Ο κτηνίατρος γνωρίζει ποια φάρμακα είναι κατάλληλα για την επιληψία του σκύλου σας. Παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την απόφαση του κτηνίατρου είναι ο τύπος της επιληψίας, το πόσο συχνά την βιώνει και εάν έχει πρόβλημα με τους νεφρούς ή το ήπαρ του.
Τα πρώτα φάρμακα που μπορεί να συνταγογραφήσει ο κτηνίατρός σας για τη θεραπεία της επιληψίας του σκύλου σας στην ΕΕ είναι είτε η ιμεπιτοΐνη είτε η φαινοβαρβιτάλη.
Επόμενα βήματα
Εάν η πρώτη θεραπεία δεν φαίνεται να βοηθά τον σκύλο, μπορεί να χορηγήσει ως δεύτερο φάρμακο το βρωμιούχο κάλιο. Πολλά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την επιληψία σκύλου είναι κοινά στους ανθρώπους. Ωστόσο, αυτά τα φάρμακα μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο μετά από σύσταση του κτηνίατρου.
Διατροφή
Δίνετε στον σκύλο σας μια σταθερή τροφή, καθώς οι αλλαγές μπορεί να αλλάξουν τα επίπεδα του αίματος κάποιψν φαρμάκων. Επιπλέον, σιγά σιγά μελετώνται και νέες διατροφές που μπορούν να βοηθήσουν και να βελτιώσουν τις επιληπτικές κρίσεις.
Πώς μπορώ να ξέρω εάν τα φάρμακα λειτουργούν;
Η θεραπεία με αντιεπιληπτικά φάρμακα θεωρείται γενικά επιτυχής, εάν η συχνότητα των επιληπτικών κρίσεων τους μειωθεί τουλάχιστον κατά το ήμισυ.
Για να έχετε μια πλήρη εικόνα εάν το φάρμακο λειτουργεί, κρατήστε ένα ημερολόγιο. Έτσι, θα μπορείτε να δείτε τη συχνότητα των κρίσεων, τη σοβαρότητα των σπασμών και τη βελτίωση του σκυλάκου.
Αυτά τα φάρμακα έχουν παρενέργειες;
Είναι πιθανό ο σκύλος σας να εμφανίσει παρενέργειες που θα εμφανιστούν αμέσως μετά την έναρξη της θεραπείας ή κατά την αύξηση της δόσης.
Οι παρενέργειες συνήθως μειώνονται ή αυξάνονται τις επόμενες εβδομάδες, ανάλογα με την ανοχή του σκύλου στο φάρμακο και το είδος του φαρμάκου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες επιμένουν και πρέπει να παρακολουθούνται. Μπορεί να είναι επικίνδυνες και να επηρεάσουν την ποιότητα ζωής του σκύλου.
Ποιες είναι οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες των αντιεπιληπτικών φαρμάκων;
Βρίσκετε παντού στο πάτωμα σάλια και αναρωτιέστε γιατί τρέχουν σάλια στο σκύλο μου; Οι πιο συχνές, πιθανές παρενέργειες της θεραπείας AED περιλαμβάνουν:
- Υπνηλία
- Αστάθεια
- Αυξημένη όρεξη και δίψα
- Σάλια
- Εμετό
- Διάρροια
- Αδυναμία των πίσω ποδιών
- Αύξηση βάρους
- Ενθουσιασμό
- Ανησυχία
- Αλλαγές στη συμπεριφορά
Εάν ο σκύλος σας σταματήσει να έχει επιληπτικές κρίσεις ή έχει σοβαρές παρενέργειες, ο κτηνίατρος μπορεί να σας ζητήσει να σταματήσετε την θεραπεία. Όχι, όμως, αμέσως, καθώς αυτό μπορεί να προκαλέσει έντονες κρίσεις. Συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας πριν αλλάξετε φάρμακα.
Αυτά ήταν, λοιπόν, όσα πρέπει να ξέρετε για την επιληψία σκύλου. Αρχικά, πάρτε μια βαθιά ανάσα, κάντε τις απαραίτητες εξετάσεις για να διευκρινιστεί ο τύπος επιληψίας του σκύλου και με την υποστήριξη του κτηνίατρου ο σκυλάκος θα μπορεί να ζήσει μια φυσιολογική ζωή!